- Euskal Autonomia Erkidegoko epaitegietan eta zerbitzu juridikoetan 130.000 liburuxka informatibo egongo dira, lege-informazioa modu argi eta ulergarrian, euskaraz eta gaztelaniaz, zabal dadin
Eusko Jaurlaritzako Justizia eta Giza Eskubideen Sailak kanpaina bat jarri du abian herritarrei eskubide legalen berri emateko. Ekimen honen bidez, María Jesús San Josék justizia eskuragarria, bermatzailea eta hurbila lortzeko konpromisoa indartu nahi du, guztiek beren eskubideak baldintza berdinetan ezagutu eta erabili ahal izatea ziurtatzeko. Kanpainaren bidez, 130.000 liburuxka banatuko dira Euskadiko justizia-jauregietan, delituengatik ikertuak izan direnei zein delituengatik kaltetuak edo irainduak izan direnei zuzenduta.
50.000 ale argitaratu dira ikertuentzat, eta 80.000 delituengatik kaltetu edo iraindutakoentzat. Bi triptikoak euskaraz eta gaztelaniaz daude, eta QR kode bat dute, informazio gehiago eskuratzeko. Liburuxkak Adingabeen Epaitegietan, Fiskaltza probintzialetan, Instrukzioko eta Lehen Auzialdiko eta Instrukzioko Epaitegietan, Biktimei Laguntzeko Zerbitzuetan (BLZ), Orientazio Juridikoko Zerbitzuan (BAZ) eta Justiziako Zerbitzu Zentraletan banatu dira. Eusko Jaurlaritzaren argitalpenen ataritik ere deskarga daitezke:
Alfonso Gómez Justiziako sailburuordeak nabarmendu duenez, informazio-kanpaina honen helburua da prozesu judizial batean parte hartzen dutenei beren eskubideen berri ematea. “Justizia eta Giza Eskubideen Sailak bermatu egin nahi du edonork, dela biktima, dela delitu batengatik ikertua, lehen unetik ezagutzea bere eskubideak, modu argi eta ulergarrian”, adierazi du. Gainera, eskubide horiek erabiltzearen garrantzia azpimarratu du, eta Justizia pertsona guztien eskura egon behar duen zerbitzu publikoa dela gogorarazi du. “Eskubideak demokraziaren muina dira. Eskubideak defendatzea ezinbestekoa da gizarte justuagoa, berdintzaileago eta kohesionatuagoa eraikitzeko”.
Hizkuntza argia eta ulergarria
Bi liburuxkak hizkuntza argi eta ulergarrian daude idatzita, eta prozesu horietan sor daitezkeen ohiko galderetan egituratuta daude. ‘Zure eskubideak delitu batengatik kalteduna edo ofenditua zaren aldetik’ triptikoak Prozedura Kriminalaren Legearen 776. artikuluan jasotako eskubideak biltzen ditu, eta honako eskubide hauek biltzen ditu: salaketa bat jartzea, auzira bertaratzea, kalte-ordaina eskatzea, doako laguntza juridikoa eskuratzea, Biktimei Laguntzeko Zerbitzuen (BLZ) bidez orientazioa jasotzea eta, kasu jakin batzuetan, nahita eta indarkeriaz egindako delituak badira edo sexu-askatasunaren aurkakoak badira.
Bestalde, ‘Zure eskubideak delitu batengatik ikertutako pertsona gisa’ triptikoan Prozedura Kriminalaren Legearen 188. eta 520. artikuluetako eskubideak jasotzen dira, baita Adingabeen Erantzukizun Penala Arautzen duen Lege Organikoaren 22. artikulukoak ere. Eskubide horien artean daude: egozten zaizkion gertakarien berri izatea, galdeketa batean ez erantzutea edo galderetako batzuei erantzutea, nor bere burua erruduntzat ez aitortzea, jarduketak aldez aurretik aztertzea, nor bere burua abokatu baten bidez defendatzea —nork berea hautatuta edo ofiziozko bat izendatua—, eta Orientazio Juridikoko Zerbitzuaren (OJZ) bidez doako laguntza juridikoa eskatzea. Halaber, interprete bat eta funtsezko agirien itzulpena izateko eskubidea bermatzen da hizkuntza ulertzen ez bada, bai eta, atxilotuz gero, arrazoia eta lekua konfiantzazko pertsona bati edo kontsuletxeko ordezkari bati jakinarazteko eskubidea ere.
Adingabeen kasuan, eskubide espezifikoak ere jasotzen dira, hala nola atxiloketak irauten duen bitartean zaintzaz arduratzen direnak bertan egotea, egoeraren arabera hala gomendatzen bada; Adingabeen Epaitegiari atxikitako talde teknikoaren laguntza jasotzea —psikologiako, gizarte-laneko edo hezkuntzako profesionalek osatua—; eta adingabeen epaileak haiei entzutea, zuzenean eragiten dien edozein erabaki hartu aurretik.